Gostivar Saat Kulesinin'nin 177 yıllık Kitabesi
Gostivar Saat Kulesinin'nin 177 yıllık Kitabesi
İsmail Ağa İbni el-Hâc Yusuf Ağa’nın hüsn-i himmeti
Tüvân-ger-i kalbine birden tulû‘ itmişti ânın
Zehî zîbâ binâ ile, esâsın eyleyüb te’yîd
Ve dahî târîhini ol bendesi Arif Ziyâî kim
Sene Hicri: 1253; Miladi: 1837/38
Okuyan: Prof. Dr. Mehmet Esat Sarıcaoğlu, Kırıkkale Üniversitesi
Hacı Yusuf Ağa'nın oğlu İsmail Ağa'nın güzel bir bağışıdır bu eser
Hâlis ve pak bir şahsiyet olan bu kişi, hayır olması için bina etti
Onun güçlü kalbine bir gün doğuvermişti, bu fikir birden...
O, başlangıçta çatılı inşa etmişti, sonra onun yardımcısı avize ilave etti.
Bu güzel ve görkemli bina ile, aslını yeniden meydana çıkardı.
Hak'kın lutf-u inayetiyle, bu eseri yeniden inşa etti.
Eserin tarih kitabesini de, ben kulu, Ziya oğlu Arif...
Lâtif beyitler ile mermer taşa nakş ettim.
Sözlük: Zehi ziba: Güzel ve görkemli; Tuvan: güçlü; Avizdan: Kupola, aydınlık, fener, askılık, avize-dânlık; Ez-nev: yeni
baştan; Ebyat: beyitler; Şebih: nakşetmek; Rengin: latif; Himmet: bağış; Damın: Çatı.
Ek bilgi: Eski saat kulelerinde günümüzdeki gibi saatlerin "yuvarlak kadranları" bulunmuyordu. Sadece saat başında çan
çalıyordu. Çan çalan bu kulelere saat kulesi adı veriliyordu. Resimde şerefe bölümünde gözüken saat orijinal değildir.
Sonradan konmuştur.
Hulûs-ı pâk-i zâtından ç'ün-în hayrât binâ itdi.
O dâmın ibtidâ idüb, âvîzdân-ı yâverî itdi.
Mücerred lütf-ı hakkıyla bunu ez-nev binâ itdi.
Kılup rengîn ebyâtın binâsına şebîh itdi.
Makedonyada Bulunan Camiler
Gostivar Saat Camii'nin Kitabesi
Bunun tarzı harap olmuş iken resmin idü iı'dâ
Kıyasıyle leba-leb nura gark olmuş gibi mübâyân
Rabbine hayrat edüp tahiyye sevabın göstere Bârî
Harab iken iyâli bu gunda olmuşlardı dülfikar
Biraderi ve pederi hısmı kamu hu nişandı ruhu içün
Kılındıkça salât bunda zünûbun avf ide Nirvân
Hicrî 1203, (Milâdî 1789)
Tezyini ziyâd tarzı ile cüdâ hasen eyledi idgâ
Yürüp zengin tarzı ile bunu kıldı eser Hûşâ
Bu yolun âlâsı olmak üzere câmi eylemiş inşâ
Bina itdirdi İsmail aga tasa idüp şâdâ
Böyle bir Belde-i Rugâye cami eylemiş Hüdâ
Sanmalar, itdiler ki anların merkadleri rûşenâ.
Açıklama: İnternette 'saat kulesi kitabesi' denmekle birlkte şiirde 'namaz kılınmaktan' bahsedildiğinden cami kitbesi olma ihtimali daha yüksektir. Bizim kulede çektiğimiz kule kitabesi farklıdır ve bu kitabeyi bu sidete okuyup değerlendirebilirsiniz.
Cüda: Ayrı, uzak; Tahiyye: Mülk. Şada: Ruhu şad olsun diye , ruhu huzur bulsun diye ... Rügaye: Hz.Hüseyin'in 6 yaşındaki küçük kızı Rugayesürekli ağlayarak babasını istiyordu bunun üzerine Yezit taraftarları küçük Rugaye'yi kamçılayarak şehit ettiler. Rûşenâ: aydınlık.
Vrapçişte Eski Cami Minaresinin Kitabesi
Minarenin Banisi
Hacı Mevahib Bin Abdurrahim Efendiye:
Bir şâh-eser oldu. Göğe ser çekti minâren.
Yaptın bunu, çok şey daha yap. Şöyle, metîn ol.
Herkes aramış Cennet için ayrı vesîle...
Sen durma, mevahib yolu bu yoldur, emin ol.
Hak yoldaki bu gayrete benden de şu târîh...
Ey sâhib-i hayr! Ni'met-i Ukbâya rehîn ol.
1973 Kemal
Gazi İsa Beg Camii -1
Giriş kapısının kanatlarında.
Ya hafiyy'el el-tâf .
Ey gizlilerin gizlisi
Neccinâ mim'mâ nehâf
Bizi korktuğumuz şeylerden emin eyle.
Caminin minber aleminde sanat ve estetik
Günümüzde cami kapılarına hün-ü hat yazılarını ilave etmeyi niçin unuttuk
Gazi İsa Beg Camii Kitabesi -2
Emere bil-bâhi, hâ-zel ımâretüş-şerife tül mübareken lehü el merhum, el-magfûr, el-gâzi isa beg bin el-merhum, el magfur, el-mücâhid, el-hâc;
İshak beg, fi eyyami es-sultan ibni sultan Muhammed han bin es-sultan Murad Han ihsane allahü teâlâ sultâne-tehû ibtigâen lî merdâtihî fî tarihi semânine ve semân-i mi'etin (H. 880, M. 1475/76).
Mustafa Paşa Camii Kitabesi
Bu cami hayrat olarak yapıldı / Allah O’nun Ravza’sını Salavat-ı Şerifeler ile nurlandırsın / Bitimini “Hakk’ın kudretini yüceltsin” sözüyle tarihlendirdim / Camiyi Mustafa bin Abdullah yaptırdı / Yazıyla: sekiz yüz doksan sekiz yılı, Muharrem ayının başında.
Hüve kad kâne câmi-ul hayrât
/ Nevvere-Allah’e Rav’datü-hü bi’hi
Es’salavâte / Kultü fi tarihi hıta-mehü
/ ‘Refea kuderetül Hakk’ / Sahibe-hü
Mustafa bin Abdullah / Tahriren - fi
evâyil-i muharrem / Seneti semani-e
ve tıs-îne ve semanie mie.
Bereket duası: "Küllema dehale aleyhâ zekeriyyal mihrabe vecede ın'dehâ riz'kan..."
(Tablo içinde yüz ve ters ile tablolar arasında ters ve yüz şeklinde yazılmış. Şimdiye kadar gördüğüm tek örnek.)
Katlanova Banya'sı
Asarı hayri bu suya sari
Daim büyür büyük ...(rıza-i)... Bâri
Kılmışdı kudret bu âb-ı cârî
Bir havuz ve bir kaç sekenâyı âri
Paşa ki zatı gayri teş'âri
Sarf idti hayra leyli vü neharî
Tecdide kıldı ihsanın, zâri
Bir beyti tarih, Aydari
Gelsün yıkansun daim, zû eri.
Kablinde muhtaç olmuşdur,
Hasrettir umran kesb idti dünya,
Şu küve (köye) senginin dâmın gire?..
Yabdırdi Davut Paşa mukaddem,
Vali-i gayur, Hafız Muhammed,
Üsküb'e bir çok âsar bırakdı,
Ez cümle, iş bu kudret hamamın,
Coşdum görünce şevk ile yazdım,
Enfes yapıldı kablıca vakia,
1318 - 1900
Banya: banyo, ılıca, kaplıca, sıcak su, SPA, kösten, köstence, banitsa, bunya,
Sekenayi ari: uzakta, hür olarak yaşayan bir kaç meskun ev.
Gayur: Hamiyetli çok çalışkan. Hafız Mehmet Paşa, 1308-1316 yıllarında üsküpte valilik yapmış. 8 yıl vali olarak kalmış. 1903 senesinde üsküpte vefat
etmiş. Cenazesi kosavada Sultan Murat Hüdavendigar'ın kabrine defnedilmiş.
Zari: Ağlayan, dertli, inleyen
Aydari: Kitabeyi yazan kişinin adı veya lakabı. Kalenderi dervişi. Şeyh Haydar'ın müridi.
Zü eri: Su eri, suvari, züvari, sudan hoşlanan kişiler.
Teş'âri: (Müsteşar kelimesi de buradan geliyor) Danışılan, Üçüncü seviyedeki kişi.
Köy sengi: köy taşı.
Bezistan Giriş Kapısı Kitâbesi
Eski çarşı kuyumcular caddesi üzerindeki giriş kapısı üzerinde.
1800'lü yıllarda yıkık iken çizilen resmi. Bezistan'ın ortasında iki büyük ana sütun olduğu görülmektedir. Bu iki ana paye sağlı sollu altı kubbeyi yan duvarlarla birlikte taşıyormuş.
Kalkandelen Alaca Camii
YAN KİTABELER
Begim, kıl namaz sâdet tâcıdır, ------ Bil öyle kim, mü'minin mîrâcıdır. (İmam-ı Rabbanî)
ANA KİTABE
Transcription by Kemal Aruçi, published in İbrahimgil, Mehmet. “Kalkandelen (Tetovo) Alaca-Paşa Camii”, Vakıflar
Dergisi, XVI (1997), pp. 249-66.
Lüten indiriniz.........>
Burmalı Camii'nin Kitabesi
Binâ, hazel cami-u'llahi rabbül alemîn El muhtaç ila rahmet-i hay'rül gâfirîn
Nâzir-ul gazâvete vel mücahidîn Kahir-il keferete vel müşrikin
Muhammed Beg erri'dâyâ erhamür-rahimin Temme fi şehri zilhıcce şuhuri lisenetin tisa ma min es seneyni
Bu cami, alemlerin Rabbı için bina edildi [Onu yaptıran] Hayrul Gafirinin Rahmeti'ne muhtaç olan,
Gazalar nazırı ve mücahid Kafirlerin ve müşriklerin kahredicisi,
Muhammed Beg'dir. Erhamürrahimin ondan razı olsun. Bina dokuzyüz yılının Zilhıcce ayında tamamlandı.
Beyhan Hatun Türbesi
Yavuz Sultan Selim'in kızı; Kanuni Sultan Süleyman'ın anne ayrı, baba bir kızkardeşi.
Bu meşhedi şerifi, şe'mîm ile pîran ide, Her dem nesîm-i ravza-i darüsselam ola,
Tarihi bu türbenin, ol kim diler [ise] desün, Envari lutfi Râzika, daim-i makam ola.
H. 969
Bu meşhed-i şerifi, güzel kokularla daim etsin,
Her zaman, Ravza'nın Dar-üs-selam esintisi gelsin,
Bu türbenin tarihini kim aklına getirmek isterse, şöyle desin:
"Er-Râzik'in lütf edeceği nurlar alemi, onun sürekli makamı olsun."
Meşhed-i şerif: Şerefli şehitlik yeri. (Bu sözlerden sadece Beyhan Sultan'ın türbesi değil, Saat Bayırı'nın tamamının şehitler makamı ve bölgesi olduğunu anlıyoruz.)
Telgrafhâne Binası
Ziynet-efzay-i Makâm-ı Muallây-ı Hilâfet-i İslâmiyye ve erîke-pirây-i saltanat-ı seniyye-i Osmaniyye el-Sultan bin Sultan, el-Sultân,
el-Gâzi Abdulhamid Hân-ı Sânî taraf-ı şerîflerinden, işbu telgrafhâne, müessesât-ı âliye-i mülûkânelerine ilâveten, bin üç yüz on
yedi sene-i hicriyyesinde binâ ve inşâ edilmişdir. (Miladi 1899)
İşbu telgrafhane, yüce İslam hilafeti makamının ziynetini yayan ve Osmanlı saltanatının tahtını süsleyen Sultan oğlu Sultan, Gazi II. Abdülhamit Han tarafı şeriflerinden yüce Osmanlı Devleti mülkiyetinde bulunan müesseselere ilaveten Hicri bin üç yüz on yedi yılında bina ve inşa edilmiştir. (Miladi 1899)
| İmsak | Güneş | Öğle | İkindi | Akşam | Yatsı |
|---|---|---|---|---|---|
| Altın | Dolar | Euro | Bist |
|---|---|---|---|
| 2.418,13 | 32,5198 | 34,8001 | 9.716,25 |
